1.Ինչ են իրենից ներկայացնում էուկարիոտ բջիջներըԻ (կենդանական և բուսական բջիջների կառուցվածք): Էուկարիոտ կոչվում են այն բոլոր օրգանիզմները և բջջիջները, որոնք կորիզավոր են: Կորիզավոր են` բույսերը,կենդանիները, սնկերը։ Էուկարիոտիկ բջիջները այնքան փոքր են, որ դրանք չենք կարող տեսնել մեր աչքերով, այլ պետք է օգտագործենք մանրադիտակ:

2.Ներկայացնել պրոկարիոտ բջիջների արտաքին կառուցվածքը և ֆունկցիաները.Պրոկարիոտները բջիջները բջիջներ են առանց կորիզի: Դրանք հայտնաբերվում են միաբջիջ օրգանիզմներում, օրինակ ՝ բակտերիաներում: Այս բջջի ԴՆԹ-ն կազմված է մեկ քրոմոսոմից, որը գտնվում է ցիտոպլազմայում։ Պրոկարիոտ բջիջը ծածկված է բջջապատով, որն իրականացնում է պաշտպանիչ, ձևավորող և փոխադրող ֆունկցիաներ:

3.Ներկայացրու բջջի օրգանոիդները.

Էնդոպլազմային ցանց
Գոլջիի համալիր
Ռիբոսմներ
Միտոքոնդիոմնոր
Ցետրիոլներ
Լիզոսմոներ
Պլաստիներ
Վակուոլներ
Նեռաուկներ
Բջջակորզ
Կորիզական

4.Ներկայացում միտոքոնդրիումների կառուցվածքը և ֆունկցիաները. Միտոքոնդրիումները հարուստ են սպիտակուցներով, պարունակում են լիպիդներ և ոչ մեծ քանակությամբ ՌՆԹ։ Էլեկտրոնային մանրադիտակի տակ երևում է միտոքոնդրիումների երկու շերտից կազմված՝ 10-25 նմ թաղանթը։ Արտաքին թաղանթը հարթ է, դրանում քիչ են սպիտակուցները և շատ են ֆոսֆոլիպիդները ։ Միտոքոնդրիումների ֆունկցիաներն են՝ –ԱԵՖ-ի սինթեզ –Շնչառական ֆունկցիա –Սպիտակուցի սինթեզ –ՌՆԹ-ի և ԴՆԹ-ի սինթեզ 

5.Ներկայացրու Գոլջիի կոմպլեքսի կառուցվածքը և ֆունկցիաները

6.Ներկայացրու էնդոպլազմային ցանցի կառուցվածքը և ֆունկցիաները

Էնդոպլազմային ցանցը դա էնդոպլազմայի կոմպոնենտն է։ Կազմված է բազմաթիվ խոռոչներից։ Համարվում է էուկարիոտ (կորիզավոր) բջիջների պարտադիր օրգանոիդը և նրանցում լավ զարգացած է։ Պրոկարիոտների (նախակորիզավորներ) մոտ բացակայում է։ Էնդոպլազմային ցանցի ծավալը կազմում է բջջի ծավալի միջինը 30%-50%:

Էնդոպլազմային ցանցը խողովակների, խորշերի կամ բշտաձև մանր հատիկների մի բարդ համակարգ է՝ կազմված լիպոպրոտեիդների 7,5 նմ տրամագծով երկու շերտերի թաղանթից։ Էնդ. ցանցը ունի մինչև 50 նմ երկարություն։ Խողովակներն ու խորշերը խորշերը կազմում են մի ճյուղավոր, ամբողջ բջջապլազմայի մեջ ներթափանցված ցանց, որը պայմանավորում է նրա անվանումը։

7.Ներկայացրու ռիբոսոմների կառուցվածքը և ֆունկցիաները

Ռիբոսոմները բջջային ամենափոքր օրգանոիդներն են, սովորական լուսային մանրադիտակով անտեսանելի։ Պրոկարիոտ բջիջների ռիբոսոմների տրամագիծը 20 նմ, իսկ էուկարիոտիկ բջիջներինը՝ 25-30 նմ է։ Ռիբոսոմների հայտնաբերումը և նրանց ուսումնասիրությունը հնարավոր դարձավ միայն էլեկտրոնային մանրադիտակի օգնությամբ։ Ռիբոսոմի ֆունկցիան է սպիտակուցի սինթեզը։ Ռիբոսոմներում է տեղի ունենում ամինաթթուների մոլեկուլների որոշակի դասավորությունը և պոլիպեպտիդային շղթայի առաջացումը։

8.Ինչ է իրենից ներկայացնում միտոզը (բջջի բաժանում):

Միտոզը էուկարիոտ բջջի կորիզի բաժանումն է` քրոմոսոմնների թվի պահմանմամբ: Ի տրաբերություն մեյոզի, միտոտիկ բաժանումը տեղի է ունենում առանց բարդությունների, քանի որ չի ներառում պրոֆազի ընթացքում հոմոլոգ քրոմոսոմների կոնյուգացիա: Միտոզի փուլերը.Միտոզը բջջային ցիկլի մի հատվածն է, սակայն այն բավականին բարդ է և իր մեջ ներառում է հինգ փուլեր`պրոֆազ, պրոմետաֆազ, մետաֆազ, անաֆազ, տելոֆազ

9.Ներկայացրեք քրոմոսոմի կառուցվածքը:

Քրոմոսոմը կորիզի գլխավոր բաղադրիչն է: Քրոմոսոմներն ունեն բարդ կառուցվածք, գալարված են 14 նմ տրամագծով թելերով: Ֆունկցիաները՝

1. պահպանվում և փոխանցվում են ԴՆԹ-ն ,

2. քրոմոսոմներով կարող ենք որոշել մարդու սեռը,

3. կատարում են մուտացիաներ և այլն:

10.Կյանքի ոչ բջջային ձևեր՝վիրուսներ, կառուցվածքը, կենսագործնեությունը

Վիրուսները մարդու, կենդանիների և բույսերի վարակիչ հիվանդությունների մանրագույն հարուցիչներն են: Այն 1892 թ-ին հայտնաբերել է ռուս գիտնական Դ.Ի. Իվանովսկին և անվանեցին լատիներեն «վիրուս» (թույն) բառով: Վիրուսն ուսումնասիրելուց պարզվել է, որ ամենապարզ վիրուսը գալարաձև ոլորված մեծ մոլեկուլ է, որին բնորոշ է գոյության 2 ձև՝ արտաբջջային (հանգստացող) և ներբջջային (բազմացող):

11.Ներկայացրու Ավտոտրոֆ, հետերետրֆ օրգանիզմներին

Ավտոտրոֆները սինթեզում են անօրգանական նյութերից օրգանական միացություններ։ Դրանցից են որոշ բակտերիաներ և բոլոր կանաչ բույսերը։ Կախված այն բանից, թե էներգիայի ինչ աղբյուր են օգտագործում այդ գործընթացում, ավտոտրոֆները բաժանվում են երկու խմբի ՝ ֆոտոտրոֆներ և քեմոտրոֆներ։

Հետերոտրոֆները ընդունակ չեն անօրգանական նյութերից օրգանական նյութեր սինթեզելու։ Նրանք իրենց կենսագործունեության համար անհրաժեշտ օրգանական նյութերը ստիպված են դրսից ստանալու։ Մանրէները, սնկերը, մակաբույծ բույսերը, բոլոր կենդանիները և մարդը հետերոտրոֆներ են։

12.Բացատրիր մանրամասն թե ֆոտոսինթեզի ժամանակ ինչ է տեղի ունենում.

Ֆոտոսինթեզի փուլերը

ֆոտոֆիզիկական
ֆոտոքիմիական
քիմիական
Առաջին փուլում տեղի է ունենում լույսի քվանտների կլանում գունանյութերի կողմից , այնուհետև դրանք անցնում են գրգռված վիճակի և հաղորդում են էներգիան ֆոտոհամակարգի մյուս մոլեկուլներին:

Երկրորդ փուլում տեղի է ունենում լիցքերի բաժանում ռեակցիոն կենտրոնում էլեկտրոնների տեղափողում ֆոտոսինթետիկ էլեկտրոն-փոխադրումային շղթայով, ինչն ավարտվում ԱԵՖ-ի NADFН-ի սինթեզով: Առաջին երկու ձուլերը միասին կոչվում են ֆոտոսինթեզիլուսակախվածային փուլ:

Երրորդ փուլը կատարվում է լույսի ոչ պարտադիր մասնակցությամբ և ներառում է իր մեջ օրգանական նյութերի սինթեզման կենսաքիմիական ռեակցիաները: Այդ ժամանակ օգտագործվում է լուսային փուլում կուտակված էներգիան: Հաճախ, որպես այդպիսի ռեակցիաներ դիտվում են Կալվինի ցիկլը և գլյուկոգենեզը, շաքարի և օսլայի առաջացումը օդի ածխաթթու գազից:

13.Ներկայացրու քեմոսինթեզի ողջ գործընթացը.

Քեմոսինթեզը անօրգանական նյութերից օրգանական նյութեր սինթեզելու ընդունակություն է, որով օժտված են բակտերիաների որոշ տեսակներ։ Փոխանակության այս տիպը հայտնաբերել է ռուս գիտնական, մանրէաբան Ա.Ն. Վինոգրադսկին։ Այդ բակտերիաներն օժտված են հատուկ ֆերմենտային ապարատով:
Այս գործընթացը կոչվում է քեմոսինթեզ։ Էներգիա կարող է անջատվել ջրածնի, ծծմբաջրածնի, ծծմբի, երկաթի (II), ամոնիակի, նիտրիտի և այլ անօրգանական միացությունների օքսիդացումից։
Կարևոր քեմոսինթեզողներից են նիտրիֆիկացնող բակտերիաները։ Քեմոսինթեզողների դերը շատ մեծ է։ Դրանք կարևոր նշանակություն ունեն նյութերի և տարրերի շրջապտույտում։

14.Ներկայացրու Սպիտակուցների սինեթեզ՝ տրանսկրիպցիան  

ԴՆԹ-ի շղթաներից մեկի վրա սինթեզվում է տ-ՌՆԹ-ն, որի նուկլեոտիդային հաջորդականությունը ճշգրտորեն համապատասխանում է ԴՆԹ-ի երկու շղթաներից մեկի հաջորդականությանը։ Այդ գործընթացը կոչվում է տրանսկրիպցիա։ Տրանսկրիպցիա նշանակում է արտագրում։ Տրամսկրիպցիայի արդյունքում ԴՆԹ-ում նուկլեոտիդային հաջորդականության լեզվով գաղտնագրված տեղեկատվությունը տպագրվում է տ-ՌՆԹ-ի վրա և անցնում է դեպի ռիբոսոմներ։

15.Ինչ է իրենից ներկայացնում տրանսլյացիան:

Ռիբոսոսմներում տ-ՌՆԹ-ի վրա փ-ՌՆԹ-ի միջոցով տեղափոխվում են աիմնաթթուները և սկսվում է պոլիպեպտիդային շղթայի սինթեզը։ Այդ գործընթացը կոչվում է տրանսլյացիա։ Տրանսլյացիա նշանակում է թարգմանություն։ Տրանսլյացիան տեղի է ունենում ռիբոսոմներում և այն կատարվում է երեք փուլերով ՝ սկիզբ, երկարացում և ավարտ։ Ի-ՌՆԹ-ի վրայով ռիբոսոմն անցնում է ոչ թե սահուն, այլ տարբեր քայլերով։ Ռիբոսոմների կենտրոնում ամինաթթուների միջև առաջանում է պեպտիդային կապ, այսինքն ամինաթթուները միանում են իրար։ Ի-ՌՆԹ-ի երկայնքով ռիբոսոմի շարժմանը զուգընթաց ձևավորվում է սպիտակուցի պոլիպեպտիդային շղթան: Երբ սինթեզը ավարտվում է, պոլիպեպտիդային շղթան իրարից սկսվում է անջատվել ի-ՌՆԹ-ից։

16.Ներկայացրու Նուկլեինաթթուների կառուցվածքը և ,դրանց ֆունկցիաները։

Նուկլեինաթթուները պոլիմերներ են, որոնց մոնոմերները կոչվում են նուկլեոիդներ: Այս նյութերն առաջին բջջի կորիզում հայտնաբերել է շվեցարացի կենսաքիմիկոս Ֆ. Միշերը 19-րդ դարում, դրանով է պայմանավորված նրանց ավանումը՞ Իսկ հետագայում նուկլեինաթթուներ գտնվել են նաև բջջի այլ օրգանոիդներում և մասերում: Բջջում կան երկու տեսակ նուկլեինաթթուներ՝ դեզօքսի ռիբոնունկլեինաթթու (ԴՆԹ) ռիբոնուկլեինաթթու (ՌՆԹ): Նուկլեինաթթուների հիմնական ֆունկցիան սպիտակուցների կառուցվածքի մասին տեղեկատվության պահպանումն է, հաջորդ սերնդների փոխանցումը, ինչպես նաև սպիտակուցների սինթեզի իրականացումը։ Նուկելինաթթուների մոլեկուլում գաղտնագրված է տվյալ բջջին բնորոշ տեղեկություն: Կարծես կա մի ծածկագիր, որը որոշում է սպիտակուցի մոլեկուլում այս կամ այն ամինաթթվի առկայությունը: Դա նուկլեոտիդների դասավորման հաջորդականությունն է, որոնք երեքաան քանակով գաղտնագրում են որոշակի ամինաթթու: Գենետիկական այսպիսի ծածկագիրը լրիվ վերծանված է, և հայտնի է, թե նուկլեոտիդների ինչ զուգակցմամբ է որոշվում սպիտակուցի մոլեկուլում յուրաքանչյուր ամինաթթու: Ծածկագիրը համընդհանուր է բոլոր կենդանի օրգանիզմների, այդ թվում նաև մարդու, ինչպես նաև վիրուսների համար:

Նուկլեինաթթուներին է պատկանում օրգանիզմի ժառանգական հատկությունների պահպանման և փոխանցման դերը,այդ պատճառով դրանց հաճախ անվանում են <<ժառանգականության նյութ>>։ Գենետիկական ծածկագիրը նուկլեինաթթուների մոլեկուլում գաղտնագրված տվյալ բջջին բնորոշ սպիտակուցների ամինաթթվային հաջորդականությունների մասին տեղեկատվությունն է։

17.Ինչ է իրենից ներկայացնում գենետիկական կոդը

18.Ներկայացրու  ,,Բջջաբանությունը որպես գիտություն բջջի մասին,, թեման

Բջջաբանությունը գիտություն է բջջի մասին: Նրա խնդիրն է ուսումնասիրել բջիջների կառուցվածքը, ֆունկցիան, նրանց քիմիական բաղադրությունը, բազմացումը և զարգացումը: Բջիջ տերմինը առաջին անգամ օգտագործել է անգլիացի ֆիզիկոս Ռոբերտ Հուկը 1665թ: Նա հայտնաբերում է փոքրիկ խորշիկներ, բջիջներ։

Բջջային տեսությունը ապացուցում է բուսական և կենդանական օրգանիզմների և ընդհանրապես օրգանական աշխարհի միասնականությունը և ժխտում մետաֆիզիկական աշխարհայացքը։

Ներկայումս բջջային տեսությունը ընդգրկում է հետևյալ հիմնադրույթները.

• բջիջը համարվում է բոլոր օրգանիզմների կառուցվածքային ու ֆունկցիոնալ տարրական միավորը,
• բոլոր օրգանիզմների բջիջներն իրենց կառուցվածքով ու քիմիական բաղադրությամբ ունեն որոշակի նմանություն,
• բջիջները բազմանում են բաժանման եղանակով, և յուրաքանչյուր նոր բջիջ առաջանում է մայր բջջից
• բազմաբջիջ օրգանիզմներում բջիջներն ունակ են տարբերակվելու, առաջացնելով կառուցվածքով ու ֆւնկցիայով ոչ միատեսակ հյուսվածքներ,օրգաններ, որոնք միմյանց հետ գտնվում են ներդաշնակ փոխկապակցության մեջ:

 19.օրգանիզմների բջջային կառուցվածքը որպես օրգանական աշխարհի միասնության հիմք

20.կենսաբանությունը որպես գիտություն,

Կենսաբանությունը գիտություն է կյանքի մասին, որն ուսումնասիրում է կյանքը և կենդանի օրգանիզմները, դրանց ֆիզիկական և քիմիական կառուցվածքը, գործառույթնեըը, զարգացումը, էվոլյուցիան և այլն…

 21.կենսաբանության մասնաճյուղերը և կապն այլ գիտությունների հետ

Կենսաբանությունը բնական գիտություն է կյանքի,նրա դրսևորումներիառանձնահատկությունների,ծագման և զարգացման մասին։Այն ուսումնասիրում է կյանքը և կենդանի օրգանիզմները, դրանց ֆիզիկական և քիմիական կառուցվածքը, գործառույթը, զարգացումը և էվոլյուցիան։

22.կենսաբանական համակարգերը որպես կենսաբանության ուսումնասիրման
առարկա

Առանց կենսաբանության մեր պատկերացումները բնության և մարդու մասին կլինեին թերի և սահմանափակ։Կենսաբանության զարգացումը հարստացրեց մարդուգիտելիքները, նրա կառուցվածքի և առողջության մասին: Այդ պատճառով կենսաբանության զարգացմանը միշտ հաջորդել է բժշկության զանգացումը։